Η Μετάβαση ενός Θανατηφόρου Μύκητα σε Φάρμακο Κατά του Καρκίνου

Μια πρωτοποριακή έρευνα, υπό την ηγεσία του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, ήρθε να αλλάξει τη μέχρι τώρα αντίληψη για τον θανατηφόρο μύκητα Aspergillus flavus, ο οποίος συνδέεται με την αιώνια μυθολογία της κατάρας των Φαραώ. Οι επιστήμονες κατάφεραν να μετατρέψουν αυτόν τον επικίνδυνο μύκητα σε μια καινοτόμο θεραπεία που καταπολεμά τον καρκίνο, ανοίγοντας νέες προοπτικές για την ανακάλυψη και άλλων φαρμάκων προερχόμενων από μύκητες.

Από τη δεκαετία του 1920, όταν οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τον τάφο του Βασιλιά Τουταγχαμών, παρατηρήθηκαν μια σειρά από ανεξήγητους θανάτους στην ομάδα ανασκαφής, γεγονός που πυροδότησε τις φήμες για την ύπαρξη κατάρας. Δεκαετίες αργότερα, οι γιατροί υποστήριξαν ότι τα σπόρια του μυκήτου, τα οποία παρέμειναν ανενεργά για χιλιάδες χρόνια, φαίνεται να είχαν συμβάλει σε αυτούς τους θανάτους, δημιουργώντας έτσι ένα ισχυρό δέσιμο μεταξύ του μύκητα και της ανθρώπινης απώλειας.

Ανάλογα περιστατικά συνέβησαν το 1970, όταν δώδεκα επιστήμονες εισήλθαν στον τάφο του Καζίμιρ Δ΄ στην Πολωνία, με αποτέλεσμα τον θάνατο δέκα από αυτούς μέσα σε λίγες εβδομάδες. Ακολούθως, ερευνητές ανακάλυψαν την παρουσία του Aspergillus flavus, του οποίου οι τοξίνες ενδέχεται να προκαλέσουν σοβαρές πνευμονικές λοιμώξεις, κυρίως σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Η εξερεύνηση αυτού του μύκητα πέτυχε να καταλήξει σε ανατρεπτικά αποτελέσματα στον τομέα της ιατρικής. Η Σέρι Γκάο, αναπληρώτρια καθηγήτρια Χημικής και Βιομοριακής Μηχανικής, σημείωσε: «Οι μύκητες μας έδωσαν την πενικιλίνη. Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι υπάρχουν πολλά περισσότερα φάρμακα που μπορούν να προέλθουν από φυσικά προϊόντα». Οι ερευνητές κατασκεύασαν μια νέα κατηγορία πεπτιδίων ριβοσωμικά συντιθέμενων και μετα-μεταφραστικά τροποποιημένων (RiPPs), τα οποία φαίνονται υποσχόμενα.

Αφού εντόπισαν και καθάρισαν τέσσερα διαφορετικά RiPPs από τον Aspergillus flavus, διαπίστωσαν ότι αυτά τα μόρια μοιράζονταν μια μοναδική δομή αλληλοσυνδεόμενων δακτυλίων. Ονόμασαν αυτά τα μόρια ασπεριγκιμικίνες, καθώς δεν είχαν ποτέ περιγραφεί προηγουμένως. Αξιοσημείωτο είναι ότι αυτά τα μόρια, χωρίς καμία τροποποίηση, έδειξαν ιατρική προοπτική όταν χρησιμοποιήθηκαν σε ανθρώπινα καρκινικά κύτταρα. Δύο εκ των τεσσάρων παραλλαγών τους αποδείχθηκαν ιδιαίτερα ισχυρές κατά των λευχαιμικών κυττάρων.

Ακόμα πιο εντυπωσιακή ήταν μια παραλλαγή στην οποία οι ερευνητές προσέθεσαν ένα λιπίδιο που βρέθηκε και στον βασιλικό πολτό, το οποίο παρουσίασε αποτελέσματα αντίστοιχα με δύο από τα πιο γνωστά φάρμακα για τη θεραπεία της λευχαιμίας, την κυταραβίνη και τη δαουνορουβικίνη. Καθώς οι πειραματισμοί συνεχίζονται, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ασπεριγκιμικίνες πιθανώς διαταράσσουν τη διαδικασία της κυτταρικής διαίρεσης, κάτι που είναι κρίσιμο για την καταπολέμηση του καρκίνου.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι ενώσεις αυτές φαίνεται να έχουν περιορισμένη ή καθόλου επίδραση σε καρκινικά κύτταρα του μαστού, του ήπατος ή των πνευμόνων, κάτι που υποδηλώνει ότι η δράση τους είναι πολύ συγκεκριμένη και ελπιδοφόρα για την ενδεχόμενη ανάπτυξη στοχευμένων φαρμακευτικών θεραπειών. Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης παρόμοιες ομάδες γονιδίων σε άλλους μύκητες, υποδεικνύοντας την πιθανότητα ανακάλυψης και άλλων RiPPs με προοπτική στην ιατρική.

Η παρακάτω φάση της έρευνας περιλαμβάνει την ύπαρξη πειραμάτων σε ζωικά μοντέλα, με στόχο στο μέλλον να προχωρήσουν οι ασπεριγκιμικίνες σε κλινικές δοκιμές για τη χρήση τους σε ανθρώπους. Αυτή η προοδευτική κατεύθυνση προσφέρει ελπίδα για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων που μπορεί να συμβάλλουν σημαντικά στη μάχη κατά του καρκίνου, μεταμορφώνοντας τον μέχρι πρόσφατα θεωρούμενο επικίνδυνο μύκητα σε πολύτιμο σύμμαχο της επιστήμης.